Γενικά για τον Κανονισμό της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων
| Με κριτήριο τη βασική διάκριση των προσωπικών δεδομένων σε απλά και ευαίσθητα, οι πληροφορίες που συνδέονται με την υγεία ενός ατόμου συνιστούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα. Ως υγεία νοείται κάθε πληροφορία που ανάγεται τόσο στη βιολογική όσο και στην ψυχική κατάσταση υγείας του ανθρώπου (π.χ. ανικανότητα, αναπηρία). Στα δεδομένα υγείας εμπίπτουν ακόμα τα γενετικά δεδομένα, στο μέτρο που αποκαλύπτουν πληροφορίες σχετικά με την υγεία ή την προδιάθεση για ασθένεια. Τα βιομετρικά δεδομένα, όταν αποκαλύπτουν την ύπαρξη ή την προδιάθεση κάποιας ασθένειας ή αποκαλύπτουν τη γενετική ταυτότητα ενός προσώπου, εμπίπτουν και αυτά στα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα υγείας. Τέλος, τα δεδομένα που τηρούνται στα αρχεία των δωρητών και των ληπτών των ανθρωπίνων ιστών και οργάνων εμπίπτουν και αυτά στα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα.
Το πρόσωπο στο οποίο αφορούν τα δεδομένα υγείας (υποκείμενο των δεδομένων) έχει δικαίωμα πρόσβασης στα δεδομένα που συλλέγονται και υπόκεινται σε επεξεργασία (άρθρο 12 του ν.2472/1997). Το δικαίωμα αυτό προβλέπεται και στο άρθρο 14 παρ. 8 του ν.3418/2005, το οποίο ορίζει ότι ο ασθενής έχει δικαίωμα πρόσβασης στα ιατρικά αρχεία, καθώς και λήψης αντιγράφων του φακέλου του. Συνεπώς δεν μπορεί να αντιταχθεί κατά του υποκειμένου των δεδομένων το ιατρικό απόρρητο. Το δικαίωμα πρόσβασης απευθύνεται στον υπεύθυνο επεξεργασίας (ιατρό, νοσηλευτικό ίδρυμα) και μπορεί να ασκείται είτε από τον ίδιο τον ασθενή, ως υποκείμενο των δεδομένων, είτε από το νόμιμο αντιπρόσωπό του (αρ. 128επ ΑΚ, δηλ. το γονέα ή το δικαστικό συμπαραστάτη ή τον προσωρινό δικαστικό συμπαραστάτη), είτε , τέλος, από νομίμως εξουσιοδοτημένο πρόσωπο (π.χ. πληρεξούσιο δικηγόρο του υποκειμένου). Πηγή: www.dpa.gr |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 3) Προσφυγή στην Αρχή Προστασίας 4) Ερωτήσεις - Απαντήσεις σχετικά με Δικαιώματα 6) Συχνές Ερωτήσεις και Απαντήσεις 7) Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας 8) Κώδικας Νοσηλευτικής Δεοντολογίας ΦΕΚ 167/2001 9) Εθνικός Κώδικας Νοσηλευτικής Δεοντολογίας |
|
Πληροφοριακό Έντυπο για Προσωπικά Δεδομένα από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων
Δικαιώματα Πολιτών
Το δικαίωμα ενημέρωσης (άρθρα 12, 13, 14 GDPR)
Όταν κάποιος επεξεργάζεται προσωπικά σας δεδομένα, οφείλει να σας ενημερώσει για τα εξής:
την ταυτότητά του και την ταυτότητα του τυχόν εκπροσώπου,
το σκοπό της επεξεργασίας των δεδομένων που συλλέγει,
τους αποδέκτες ή τις κατηγορίες αποδεκτών των δεδομένων και
τον τρόπο με τον οποίο μπορείτε να ασκήσετε το δικαίωμα πρόσβασης.
Το δικαίωμα πρόσβασης (άρθρο 14 GDPR)
Έχετε δικαίωμα να γνωρίζετε εάν προσωπικά δεδομένα που σας αφορούν αποτελούν ή αποτέλεσαν αντικείμενο επεξεργασίας. Συγκεκριμένα έχετε δικαίωμα να ζητείτε και να λαμβάνετε από τον υπεύθυνο επεξεργασίας, χωρίς καθυστέρηση και κατά τρόπο εύληπτο και σαφή, πληροφορίες για τα δεδομένα που σας αφορούν, όπως την φύση τους, την προέλευση τους, τους σκοπούς της επεξεργασίας και τους αποδέκτες τους.
Για να ασκήσετε το δικαίωμα πρόσβασης σας ξεκινήστε στέλνοντας μια συστημένη επιστολή στον υπεύθυνο επεξεργασίας. Κρατήστε αντίγραφο της επιστολής, την ταχυδρομική απόδειξη, και απάντηση/εις που τυχόν θα σας στείλουν. Η επιστολή είναι απλή:
Κύριε/κυρία … Παρακαλώ, σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Προσωπικών δεδομένων 679/2016 άρθρο 14, ενημερώστε με γραπτώς και με σαφήνεια ποια προσωπικά μου δεδομένα τηρείτε στα αρχεία σας …
Ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει να σας απαντήσει εγγράφως εντός δεκαπέντε (15) ημερών.
Σε περίπτωση που ο υπεύθυνος επεξεργασίας δεν απαντήσει εντός δεκαπέντε (15) ημερών ή εάν η απάντηση του δεν είναι ικανοποιητική, τότε μπορείτε να υποβάλετε αναφορά/καταγγελία στην Αρχή και να ζητήσετε να εξετάσει το αίτημα σας.Για να ασκήσετε το δικαίωμα πρόσβασης σας ξεκινήστε στέλνοντας μια συστημένη επιστολή στον υπεύθυνο επεξεργασίας. Κρατήστε αντίγραφο της επιστολής, την ταχυδρομική απόδειξη, και απάντηση/εις που τυχόν θα σας στείλουν. Η επιστολή είναι απλή:
Το δικαίωμα αντίρρησης (άρθρα 15, 16, 18 GDPR)
Έχετε δικαίωμα να προβάλλετε αντιρρήσεις με αίτημα σας προς στον υπεύθυνο επεξεργασίας και να απαιτήσετε:
- τη διόρθωση ανακριβών δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που σας αφορούν είτε τη συμπλήρωση ελλιπών δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
- τον περιορισμό της επεξεργασίας όταν ισχύει ένας από τους περιοριστικά αναφερόμενους στον κανονισμό λόγους
- τη διαγραφή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που το αφορούν για τους αναφερόμενους στον κανονισμό λόγους (Περιορισμός Δικαιώματος στη λήθη: ύπαρξη νομικής υποχρέωσης προς εξυπηρέτηση δημοσίου συμφέροντος, δικαιώματα άλλων προσώπων, σκοποί επιστημονικής ή ιστορικής έρευνας που επιβάλλουν τη διατήρηση των δεδομένων).
Για να ασκήσετε το δικαίωμα αντίρρησης σας ξεκινήστε στέλνοντας μια συστημένη επιστολή στον υπεύθυνο επεξεργασίας. Κρατήστε αντίγραφο της επιστολής, την ταχυδρομική απόδειξη, και απάντηση/εις που τυχόν θα σας στείλουν. Η επιστολή είναι απλή:
Κύριε/κυρία … Παρακαλώ, σύμφωνα με το Γενικό Κανονισμό Προστασίας Προσωπικών δεδομένων 679/2016, άρθρα 15,16,18 διορθώστε ως εξής (…) ή διαγράψτε τα προσωπικά μου δεδομένα που τηρείτε στα αρχεία σας.
Ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει να σας απαντήσει εγγράφως εντός δεκαπέντε (15) ημερών.
Σε περίπτωση που ο υπεύθυνος επεξεργασίας δεν απαντήσει εντός δεκαπέντε (15) ημερών ή εάν η απάντηση του δεν είναι ικανοποιητική, τότε μπορείτε να υποβάλετε αναφορά/καταγγελία στην Αρχή και να ζητήσετε να εξετάσει το αίτημα σας.Για να ασκήσετε το δικαίωμα αντίρρησης σας ξεκινήστε στέλνοντας μια συστημένη επιστολή στον υπεύθυνο επεξεργασίας. Κρατήστε αντίγραφο της επιστολής, την ταχυδρομική απόδειξη, και απάντηση/εις που τυχόν θα σας στείλουν.
Το δικαίωμα φορητότητας (άρ.20 GDPR)
Έχετε δικαίωμα να αιτηθείτε από τον υπεύθυνο επεξεργασίας την λήψη όλων των προσωπικών και των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων που σας αφορούν και να τα διαβιβάζετε σε άλλον υπεύθυνο επεξεργασίας.
Πηγή: www.dpa.gr
Προσφυγή στην Αρχή Προστασίας
Στην περίπτωση που θεωρείτε ότι θίγεται κατά οποιονδήποτε τρόπο η προστασία των προσωπικών σας δεδομένων, μπορείτε να προσφύγετε στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων. Σε περίπτωση άσκησης του δικαιώματος πρόσβασης ή αντίρρησης θα πρέπει πρώτα να απευθυνθείτε στον υπεύθυνο επεξεργασίας και μόνο εφόσον αυτός δεν ικανοποιήσει το αίτημα σας να προσφύγετε στην Αρχή. Μάθετε περισσότερα για την άσκηση των δικαιωμάτων σας. Μπορείτε επίσης να υποβάλλετε στην Αρχή ερώτημα σχετικά με ζητήματα προστασίας προσωπικών δεδομένων που σας απασχολούν. Η Αρχή μπορεί να θέτει στο αρχείο καταγγελίες ή ερωτήματα που κρίνονται ως αόριστα, αβάσιμα ή υποβάλλονται καταχρηστικά ή ανώνυμα.
Πώς υποβάλλεται μια προσφυγή/καταγγελία ή ένα ερώτημα;
Μπορείτε να κατεβάσετε τα ειδικά έντυπα προσφυγής/καταγγελίας εδώ ή το ειδικό έντυπο ερωτήματος εδώ, να τα συμπληρώσετε και να τα αποστείλετε στην Αρχή ταχυδρομικώς, με φαξ ή ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή αυτοπροσώπως στα γραφεία της (ώρες υποδοχής κοινού 09:00 – 13:00 - δείτε Στοιχεία Επικοινωνίας).
Ποια είναι η διαδικασία εξέτασης μιας προσφυγής/καταγγελίας ή ενός ερωτήματος από την Αρχή;
Κάθε προσφυγή/καταγγελία ή ερώτημα δημιουργούν νέα υπόθεση που χρεώνεται σε συγκεκριμένο εισηγητή της Αρχής.
Η Αρχή σας ενημερώνει με έγγραφο της για τον μοναδικό κωδικό της υπόθεσης σας (στον οποίο πρέπει να αναφέρεστε κάθε φορά που έρχεστε σε επικοινωνία μαζί μας), το μοναδικό σας PINγια χρήση του τηλεφωνικού κέντρου της Αρχής, καθώς και τον εισηγητή της υπόθεσης σας.
Η υπόθεση εξετάζεται από τον εισηγητή και αν κριθεί απαραίτητο συζητείται στο Συμβούλιο της Αρχής, οπότε και εκδίδεται σχετική Απόφαση. Η απάντηση ή Απόφαση της Αρχής αποστέλλεται σε κάθε περίπτωση στον καταγγέλοντα.
Καθόλη τη διάρκεια εξέτασης της υπόθεσης, μπορείτε να ενημερώνεστε για την εξέλιξη της υπόθεσης σας μέσω του τηλεφωνικού κέντρου της Αρχής με χρήση του PINκαι του κωδικού υπόθεσης σας.
Η Αρχή μπορεί να επιβάλλει μόνο διοικητικές κυρώσεις στον καταγγελλόμενο, εφόσον κρίνει ότι αυτό απαιτείται. Μπορεί επίσης να παραπέμψει την υπόθεση στον αρμόδιο Εισαγγελέα.
Οι αποφάσεις της Αρχής προσβάλλονται στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Για επιδίκαση αποζημιώσεων, ο καταγγέλλων θα πρέπει να προσφύγει στα αρμόδια δικαστήρια.
Πηγή: www.dpa.gr
Ερωτήσεις-Απαντήσεις σχετικά με Δικαιώματα
1. Τι είναι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα (ή αλλιώς προσωπικά δεδομένα);
Προσωπικά δεδομένα είναι κάθε πληροφορία που αναφέρεται σε και περιγράφει ένα άτομο, όπως: στοιχεία αναγνώρισης (ονοματεπώνυμο, ηλικία, κατοικία, επάγγελμα, οικογενειακή κατάσταση κλπ.), φυσικά χαρακτηριστικά, εκπαίδευση, εργασία (προϋπηρεσία, εργασιακή συμπεριφορά κλπ), οικονομική κατάσταση (έσοδα, περιουσιακά στοιχεία, οικονομική συμπεριφορά), ενδιαφέροντα, δραστηριότητες, συνήθειες. Το άτομο (φυσικό πρόσωπο) στο οποίο αναφέρονται τα δεδομένα ονομάζεται υποκείμενο των δεδομένων.
2. Ποια είναι τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα;
Ευαίσθητα χαρακτηρίζονται τα προσωπικά δεδομένα ενός ατόμου που αναφέρονται στη φυλετική ή εθνική του προέλευση, στα πολιτικά του φρονήματα, στις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές του πεποιθήσεις, στη συμμετοχή του σε συνδικαλιστική οργάνωση, στην υγεία του, στην κοινωνική του πρόνοια, στην ερωτική του ζωή, τις ποινικές διώξεις και καταδίκες του, καθώς και στη συμμετοχή του σε συναφείς με τα ανωτέρω ενώσεις προσώπων. Τα ευαίσθητα δεδομένα προστατεύονται από τον Νόμο με αυστηρότερες ρυθμίσεις από ότι τα απλά προσωπικά δεδομένα.
3. Τι σημαίνει “επεξεργασία προσωπικών δεδομένων”;
Είναι κάθε εργασία που πραγματοποιείται σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, όπως: συλλογή, καταχώριση, οργάνωση, διατήρηση ή αποθήκευση, τροποποίηση, εξαγωγή, χρήση, διαβίβαση, διάδοση, συσχέτιση ή συνδυασμός, διασύνδεση, δέσμευση, διαγραφή, καταστροφή.
Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα που τηρεί και επεξεργάζεται προσωπικά δεδομένα ονομάζεται υπεύθυνος επεξεργασίας.
Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα που επεξεργάζεται δεδομένα για λογαριασμό κάποιου υπεύθυνου επεξεργασίας ονομάζεται εκτελών την επεξεργασία.
4. Ποια είναι η νομοθεσία για τα προσωπικά δεδομένα στην Ελλάδα;
Ο Νόμος 2472/1997 ενσωματώνει στην ελληνική έννομη τάξη την ευρωπαϊκή οδηγία 95/46/ΕΚ που ορίζει ένα πλαίσιο κανόνων για την επεξεργασία των προσωπικών μας δεδομένων, κοινό σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για το κρίσιμο θέμα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες υπάρχει ο ειδικότερος νόμος 3471/2006 που ενσωματώνει στην ελληνική έννομη τάξη την ευρωπαϊκή οδηγία 2002/58/ΕΚ. Ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων Κανονισμός (GDPR) της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2016/679 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών.
Μάθετε περισσότερα για την Αρχή Προστασίας Δεδομένων
5. Ποιους αφορά ο Νόμος για τα προσωπικά δεδομένα;
Ο Ν. 2472/1997 αφορά κάθε φυσικό πρόσωπο που βρίσκεται εν ζωή. Τα νομικά πρόσωπα δεν έχουν προσωπικά δεδομένα.
6. Πότε επιτρέπεται η επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων;
Η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων επιτρέπεται όταν:- έχει δοθεί η συναίνεση του υποκειμένου,
- για την εκτέλεση σύμβασης,
- η επεξεργασία προβλέπεται σε ειδικό νόμο,
- για τη διαφύλαξη της ζωής ατόμων που δεν είναι σε θέση να παρέχουν τη συγκατάθεσή τους, στ) για έργα δημοσίου συμφέροντος ή για άσκηση δημόσιας εξουσίας, και
- για την ικανοποίηση έννομου συμφέροντος που επιδιώκει ο υπεύθυνος επεξεργασίας και το οποίο υπερτερεί των δικαιωμάτων και συμφερόντων των υποκειμένων των δεδομένων
7. Πότε επιτρέπεται η επεξεργασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων;
Όταν η επεξεργασία αφορά ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, επιτρέπεται:
- όταν έχει δοθεί η συναίνεση του υποκειμένου,
- στον τομέα του εργατικού δικαίου, δικαίου κοινωνικής ασφάλισης και κοινωνικής προστασίας,
- για ζωτικό συμφέρον και
- μετά από άδεια της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
8. Τι σημαίνει "δίνω την συγκατάθεση μου για την επεξεργασία προσωπικών Δεδομένων";
Σημαίνει ότι δηλώνετε πως επιθυμείτε να επεξεργαστούν τα προσωπικά σας δεδομένα. Για να είναι έγκυρη η συγκατάθεση πρέπει:- να είναι ελεύθερη, δηλαδή να παρέχεται χωρίς καμία πίεση ή εξάρτηση,
- να είναι ειδική, δηλαδή να αφορά συγκεκριμένα προσωπικά δεδομένα, να παρέχεται για συγκεκριμένο σκοπό και να αφορά συγκεκριμένο υπεύθυνο επεξεργασίας,
- να εκφράζεται σαφώς και όχι να προκύπτει με έμμεσους τρόπους,
- να πραγματοποιείται κατόπιν ειδικής ενημέρωσης από τον υπεύθυνο επεξεργασίας,
- να είναι έγγραφη ειδικά για την επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων.
Η συγκατάθεσή σας μπορεί να ανακληθεί οποτεδήποτε, αλλά χωρίς αναδρομικό αποτέλεσμα.
9. Τι σημαίνει γνωστοποίηση και άδεια τήρησης αρχείου;
Κάθε υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει να γνωστοποιεί στην Αρχή την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων που πραγματοποιεί, εκτός αν εμπίπτει σε μία από τις περιπτώσεις του αρ. 7Α του Ν. 2472/1997. Η Αρχή καταχωρεί τη γνωστοποίηση σε ειδικό μητρώο.
Όταν η επεξεργασία αφορά ευαίσθητα δεδομένα, ο υπεύθυνος επεξεργασίας μπορεί να την πραγματοποιήσει μόνο μετά από άδεια της Αρχής, η οποία χορηγείται με ειδικούς όρους και προϋποθέσεις. Άδεια επίσης μπορεί να απαιτείται για τη διαβίβαση δεδομένων σε χώρα εκτός Ε.Ε., καθώς και για τη διασύνδεση αρχείων.
Δείτε το μητρώο γνωστοποιήσεων που τηρεί η Αρχή Προστασίας Δεδομένων
10. Πώς μπορώ να γνωρίζω αν κάποιοι έχουν τα προσωπικά μου δεδομένα και τα χρησιμοποιούν παράνομα;
Η καλύτερη μέθοδος είναι η πρόληψη. Ο καθένας μας πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένος, να μη δίνει τα στοιχεία του ανεξέλεγκτα, να περιορίζεται στα απολύτως απαραίτητα και, αν αντιμετωπίσει πρόβλημα, να ακολουθήσει τη διαδικασία που προβλέπει ο Ν. 2472/97.
11. Έχει η Αρχή στην κατοχή της αρχεία με προσωπικά μου δεδομένα;
ΟΧΙ. Στην Αρχή γνωστοποιείται μόνο η επεξεργασία αρχείων με προσωπικά δεδομένα. Η Αρχή δεν γνωρίζει το περιεχόμενο των αρχείων αλλά μόνο τα κύρια χαρακτηριστικά τους καθώς και τον υπεύθυνο επεξεργασίας των αρχείων.
Πηγή: www.dpa.gr
Συμφωνία TFTP
To Πρόγραμμα Παρακολούθησης της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας (Terrorist Finance Tracking Programme - TFTP) δημιουργήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ λίγο μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 και έχει βοηθήσει σημαντικά τις υπηρεσίες πληροφοριών της εν λόγω χώρας. Η νέα συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης - Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής σχετικά με τη διαβίβαση δεδομένων χρηματοπιστωτικών μηνυμάτων (συμφωνία TFTP) με σκοπό την πρόληψη, διερεύνηση και δίωξη της τρομοκρατίας ή της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, που τέθηκε σε ισχύ την 1η Αυγούστου 2010, περιέχει σημαντικές βελτιώσεις σε σχέση με την ενδιάμεση συμφωνία, ιδίως στον τομέα της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων των προσώπων.
Ειδικότερα η συμφωνία ενισχύει σημαντικά την προστασία των προσωπικών δεδομένων εγγυώμενη τη διαφάνεια της επεξεργασίας, καθώς επίσης και τα δικαιώματα πρόσβασης, διόρθωσης και διαγραφής των ανακριβών δεδομένων. Συγκεκριμένα το άρθρο 15 της συμφωνίας προβλέπει τη δυνατότητα του υποκειμένου των δεδομένων να ζητήσει πρόσβαση στα δεδομένα του που έχουν τύχει επεξεργασίας στο πλαίσιο της συμφωνίας, ενώ το άρθρο 16 προβλέπει τη δυνατότητα του υποκειμένου να ζητήσει τη διόρθωση, τη διαγραφή ή το κλείδωμα των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που είναι ανακριβή ή που υποβάλλονται σε επεξεργασία κατά παράβαση της συμφωνίας. Τα ανωτέρω δικαιώματα ασκούνται ενώπιον του Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ μέσω της εθνικής Αρχής Προστασίας Δεδομένων.
Το πρόσωπο που επιθυμεί να ασκήσει ένα από τα ανωτέρω δικαιώματα παρακαλείται να συμβουλευθεί τον Οδηγό Άσκησης των Δικαιωμάτων και να συμπληρώσει τα σχετικά έντυπα στην αγγλική γλώσσα. Επισημαίνεται ότι τα εν λόγω έντυπα παρατίθενται και στα ελληνικά για δική σας ενημέρωση.
Η απόδειξη της ταυτότητας του αιτούντος αποδεικνύεται με την υποβολή αντιγράφου ή την προσκόμιση του πρωτοτύπου των παρακάτω εγγράφων:
α) δελτίου αστυνομικής ταυτότητας,
β) διαβατηρίου,
γ) άδειας οδήγησης.
Πηγή: www.dpa.gr
Συχνές Ερωτήσεις και Απαντήσεις
1. Δικαιούται ένας ασθενής να λάβει αντίγραφα του ιατρικού του φακέλου από το νοσηλευτικό ίδρυμα στο όποιο έχει νοσηλευτεί;
Κάθε ασθενής έχει δικαίωμα να λαμβάνει γνώση του ιατρικού του φακέλου και να ζητεί τη χορήγηση αντιγράφων του. Το δικαίωμα αυτό συνιστά άσκηση του δικαιώματος πρόσβασης του υποκειμένου, σύμφωνα με το άρθρο 12 του ν.2472/1997. Επιπλέον το δικαίωμα αυτό προβλέπεται ρητά και στο ν.3418/2005 (άρθρο 14 παρ. 8). Για την άσκηση του δικαιώματος αυτού ο ασθενής καταθέτει αίτηση στο νοσηλευτικό ίδρυμα. Σε περίπτωση που δεν ικανοποιηθεί το δικαίωμα αυτό, ο ασθενής μπορεί να προσφύγει στην Αρχή και να ζητήσει την ικανοποίηση του δικαιώματος πρόσβασης.
2. Δικαιούται ένας ασθενής να ζητήσει από το νοσηλευτικό ίδρυμα να διαγράψει τον ιατρικό του φάκελο από τα αρχεία του;
Το νοσηλευτικό ίδρυμα υποχρεούται βάσει του ν.3418/2005 (άρθρο 14 παρ. 4) να τηρεί τα ιατρικά αρχεία για μια εικοσαετία από την τελευταία επίσκεψη του ασθενούς. Συνεπώς, ο ασθενής δεν δικαιούται να ζητήσει τη διαγραφή των προσωπικών του δεδομένων που τηρούνται στα ιατρικά αρχεία του νοσηλευτικού ιδρύματος.
3. Δικαιούται το νοσοκομείο να διαγράψει τους ιατρικούς φακέλους των ασθενών από τα αρχεία του;
Σύμφωνα με το ν.3418/2005 (άρθρο 14 παρ. 4) το νοσηλευτικό ίδρυμα υποχρεούται να διατηρεί τα ιατρικά αρχεία για μια εικοσαετία από την τελευταία επίσκεψη του ασθενούς. Συνεπώς, πριν από την πάροδο του χρονικού αυτού διαστήματος το νοσηλευτικό ίδρυμα δεν δικαιούται να διαγράψει τους ιατρικούς φακέλους των ασθενών από τα αρχεία του.
4. Δικαιούται το νοσηλευτικό ίδρυμα να χορηγήσει αντίγραφα του ιατρικού φακέλου ασθενούς που έχει αποβιώσει σε τρίτο;
Η Αρχή έχει κρίνει (βλ. σχετικές αποφάσεις 100/2001, 32/2006, 44/2009, 38/2010) ότι η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων θανόντος δεν εμπίπτει στις διατάξεις του ν.2472/1997 για την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων. Το σχετικό αίτημα χορήγησης αντιγράφων ιατρικού φακέλου ασθενούς που έχει αποβιώσει σε τρίτο κρίνεται, ιδίως, στη βάση των διατάξεων 13 παρ. 6 και 14 παρ. 8 του ν.3418/2005.
5. Μπορεί κάποιος τρίτος να λάβει αντίγραφα ιατρικού φακέλου ασθενούς;
Δικαίωμα πρόσβασης στον ιατρικό φάκελο έχει μόνο ο ίδιος ο ασθενής, στον οποίο αφορούν τα δεδομένα, ο νόμιμος αντιπρόσωπός του (γονέας, δικαστικός συμπαραστάτης ή προσωρινός δικαστικός συμπαραστάτης) ή νομίμως εξουσιοδοτούμενο από τον ασθενή πρόσωπο (πληρεξούσιος δικηγόρος). Πέραν των προσώπων αυτών μπορεί ένας τρίτος να ζητήσει από το νοσηλευτικό ίδρυμα να του χορηγηθούν στοιχεία του ιατρικού φακέλου του ασθενούς. Στη σχετική αίτησή του προς το νοσηλευτικό ίδρυμα ο αιτών-τρίτος θα πρέπει να επικαλείται, μεταξύ άλλων, το σκοπό για τον οποίο ζητεί τη χορήγηση των δεδομένων. Το νοσηλευτικό ίδρυμα πρέπει να διαβιβάσει τη σχετική αίτηση στην Αρχή και να ζητήσει την έκδοση σχετικής άδειας (άρθρο 7 του ν.2472/1997).
6. Μπορεί κάποιος τρίτος να ζητήσει με εισαγγελική παραγγελία από νοσηλευτικό ίδρυμα τη χορήγηση στοιχείων ιατρικού φακέλου ασθενούς;
Όταν ζητείται, με αίτηση που κατατίθεται στον εισαγγελέα, η χορήγηση στον αιτούντα τρίτο ευαίσθητων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ο αρμόδιος εισαγγελέας διαβιβάζει τη σχετική αίτηση προς τη Διοίκηση, με τη σημείωση ότι αυτή πρέπει να λάβει την άδεια της Αρχής (βλ. σχετικές γνωμοδοτήσεις 3/2003 και 3/2009 της Αρχής). Την έννοια αυτή έχει, έστω και αν δεν το αναφέρει ρητώς, το έγγραφο του εισαγγελέως προς το νοσηλευτικό ίδρυμα με το οποίο διαβιβάζεται αίτηση του τρίτου για χορήγηση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων και καλείται το ίδρυμα να προβεί «στην κατά νόμο εκτίμηση των διαλαμβανομένων σ’ αυτήν και τις εντεύθεν επιβαλλόμενες ενέργειες». Στην περίπτωση αυτή νομίμως το νοσηλευτικό ίδρυμα ζητεί την άδεια της Αρχής για να χορηγήσει τα εν λόγω δεδομένα.
7. Μπορεί το νοσηλευτικό ίδρυμα να χρησιμοποιήσει στοιχεία από τον ιατρικό φάκελο του ασθενούς για να υποστηρίξει μια υπόθεσή του στα δικαστήρια;
Κατ’ αρχήν, το νοσηλευτικό ίδρυμα δεν δικαιούται να χρησιμοποιήσει στοιχεία του ιατρικού φακέλου του ασθενούς για έναν διαφορετικό σκοπό από αυτόν που είχαν αρχικά συλλεχθεί και καταχωρισθεί στα αρχεία του. Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει στοιχεία του ιατρικού φακέλου του ασθενούς που είναι αναγκαία για την αναγνώριση, άσκηση ή υπεράσπιση δικαιώματός του σε υποθέσεις που αφορούν στην ιατρική ευθύνη και εν γένει την παροχή υπηρεσιών υγείας, εφόσον αυτό έχει προβλεφθεί στη σχετική άδεια που έχει λάβει από την Αρχή για τη σύσταση και λειτουργία αρχείου με ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα (βλ. σχετική απόφαση 74/2010). Στην περίπτωση αυτή δεν απαιτείται η έκδοση ad hoc άδειας από την Αρχή. Το νοσηλευτικό ίδρυμα βαρύνεται, ωστόσο, με την υποχρέωση να ενημερώσει τους ενδιαφερόμενους ασθενείς, ως υποκείμενα των δεδομένων, το αργότερο πριν από τη χρήση των δεδομένων τους ενώπιον του δικαστηρίου, για την επεξεργασία αυτή.
8. Μπορεί ιατρός του νοσηλευτικού ιδρύματος να χρησιμοποιήσει στοιχεία από τον ιατρικό φάκελο του ασθενούς για να υποστηρίξει μια υπόθεσή του στα δικαστήρια;
Κατ’ αρχήν, οι ιατροί που απασχολούνται στο νοσηλευτικό ίδρυμα δεν δικαιούνται να χρησιμοποιήσουν στοιχεία του ιατρικού φακέλου του ασθενούς για σκοπό διαφορετικό απ’ αυτό της παροχής ιατρικής φροντίδας/υπηρεσιών υγείας. Κατ’ εξαίρεση, οι θεράποντες ιατροί του ασθενούς δικαιούνται να προβούν σε δικαστική χρήση στοιχείων του ιατρικού φακέλου του ασθενούς, εφόσον τα δεδομένα είναι αναγκαία για την αναγνώριση, άσκηση ή υπεράσπιση δικαιώματός τους ενώπιον δικαστηρίου ή πειθαρχικού οργάνου σε υποθέσεις που αφορούν ιατρική ευθύνη και εν γένει την παροχή υπηρεσιών υγείας. Προϋπόθεση για την ενεργοποίηση της δυνατότητας αυτής είναι να έχει προβλεφθεί στη σχετική άδεια που έχει λάβει το νοσηλευτικό ίδρυμα από την Αρχή για τη σύσταση και λειτουργία αρχείου με ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα (βλ. σχετική απόφαση 74/2010). Το νοσηλευτικό ίδρυμα βαρύνεται με την υποχρέωση να ενημερώσει τους ενδιαφερόμενους ασθενείς, το αργότερο πριν από τη χορήγηση των δεδομένων στους ιατρούς, για την επεξεργασία αυτή.
9. Μπορεί ένας ερευνητής να ζητήσει να έχει πρόσβαση στα αρχεία του νοσηλευτικού ιδρύματος για το σκοπό της διενέργειας επιστημονικής έρευνας;
Η Αρχή κρίνει παγίως (βλ. σχετικές αποφάσεις 46/2004, 47/2004, 16/2005, 32/2006) ότι η διενέργεια επιστημονικής έρευνας συνιστά νόμιμο σκοπό επεξεργασίας, μεταξύ άλλων, και λόγω του ότι σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 1 του Συντάγματος η ανάπτυξη και η προαγωγή της έρευνας αποτελεί υποχρέωση του Κράτους. Η πρόσβαση στα αρχεία του νοσηλευτικού ιδρύματος συνιστά επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων. Προκειμένου η επεξεργασία να είναι νόμιμη θα πρέπει το νοσηλευτικό ίδρυμα να ζητήσει την άδεια της Αρχής για να επιτραπεί η πρόσβαση του ερευνητή στα αρχεία του. Η Αρχή με τη σχετική άδεια καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις για την προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών (ανωνυμοποίηση δεδομένων, καταγραφή των δεδομένων εντός του χώρου του νοσηλευτικού ιδρύματος, κ.λπ.).
10. Μπορεί ένας ιδιώτης ιατρός να χρησιμοποιήσει στοιχεία από το ιατρικό αρχείο που τηρεί και να τα δημοσιεύσει σε ένα επιστημονικό άρθρο;
Η διεξαγωγή επιστημονικής έρευνας συνιστά νόμιμο σκοπό επεξεργασίας, μεταξύ άλλων, και λόγω του ότι, σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 1 του Συντάγματος, η ανάπτυξη και η προαγωγή της έρευνας αποτελεί υποχρέωση του Κράτους. Η δημοσίευση στοιχείων του ιατρικού φακέλου του ασθενούς, από τα οποία προκύπτει η ταυτότητα του ασθενούς, συνιστά επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων. Προκειμένου η επεξεργασία αυτή να είναι νόμιμη θα πρέπει ο ιδιώτης ιατρός να ζητήσει άδεια από την Αρχή. Αντίθετα, η δημοσίευση στοιχείων του ιατρικού φακέλου του ασθενούς κατά τρόπο που να μην είναι αμέσως ή εμμέσως προσδιορίσιμη η ταυτότητα του ασθενούς, δεν συνιστά επεξεργασία προσωπικών δεδομένων που εμπίπτει στο ρυθμιστικό πεδίο του νόμου για την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
11. Μπορούν οι φορολογικές αρχές να έχουν πρόσβαση στους ιατρικούς φακέλους των ασθενών;
Η πρόσβαση στους ιατρικούς φακέλους των ασθενών από τις φορολογικές αρχές για το σκοπό του δημόσιου φορολογικού ελέγχου (π.χ. ΣΔΟΕ) συνιστά νόμιμο σκοπό επεξεργασίας, εφόσον προβλέπεται σχετική αρμοδιότητα των αρχών στη σχετική νομοθεσία. Για την επεξεργασία αυτή δεν απαιτείται η έκδοση άδειας προς το νοσηλευτικό ίδρυμα (άρθρο 7Α παρ. 1 στοιχ. δ΄), ενώ παράλληλα απαλλάσσεται και το νοσηλευτικό ίδρυμα από την υποχρέωση να ενημερώσει προηγουμένως τους ασθενείς. Αυτό προβλέπεται και στο άρθρο 82 παρ. 2 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, όπως τροποποιήθηκε με τη διάταξη του άρθρου 32 παρ.3 του ν.3986/2011.
12. Είναι νόμιμη η εγκατάσταση καμερών σε νοσηλευτικά ιδρύματα;
Η εγκατάσταση καμερών σε νοσηλευτικά ιδρύματα είναι νόμιμη για το σκοπό της ασφάλειας προσώπων και αγαθών, όπου κατ’ αρχήν δεν μπορεί να έχει πρόσβαση ένας επισκέπτης ή ασθενής (άρθρο 20 παρ. 1 της οδηγίας 1/2011). Η εγκατάσταση καμερών σε νοσηλευτικά ιδρύματα για το σκοπό της παροχής υπηρεσιών υγείας είναι νόμιμη υπό τις προϋποθέσεις που θέτει η παράγραφος 2 του άρθρου 20 της Οδηγίας 1/2011 της Αρχής.
Επικοινωνία με τον Υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων του Γ.Ν. Κομοτηνής στο: dpo@komotini-hospital.gr
